Na pierwszy rzut oka wyglądają niepozornie. Zajmują miejsce w ławkach dla publiczności i z dużą uwagą przyglądają się przebiegowi rozprawy. Jednak nie reprezentują żadnej ze stron.
Ich zadaniem jest przyjęcie perspektywy zwykłego obywatela – bez większej wiedzy prawniczej i informacji na temat procedur sądowych. To społeczni obserwatorzy monitorujący pracę sądu na rzecz Fundacji Court Watch Polska. Obecnie w całej Polsce aktywnych jest ich 290.
Jak się okazuje to wcale nie korzystne dla nas orzeczenie sprawia, że czujemy się sprawiedliwe osądzeni. Ważniejsze i mające kardynalny wpływ na pozytywny odbiór całego procesu jest to, czy czuliśmy się szanowani i traktowani na równi z drugą stroną. Nie mniej istotne jest zrozumienie całego procesu oraz wszelkich komunikatów z nim związanych. Potrzebujemy też czuć się wysłuchani i mieć szansę wypowiedzieć swoje zdanie. Na to przede wszystkim zwracają uwagę obserwatorzy polskiego ruchu court watch.
– Zauważyliśmy, że ludzie często nie czują się w sądach właściwie traktowani, a przestępcy są nieadekwatnie karani. Chcemy, żeby każdy był w sądzie szanowany i wyszedł z niego z poczuciem sprawiedliwości. Dlatego, co roku, setki naszych wolontariuszy obserwują rozprawy w całej Polsce. Publikujemy raporty, szkolimy sędziów, jesteśmy głosem obywateli w sądach i Ministerstwie Sprawiedliwości
– mówi Bartosz Pilitowski, Prezes Fundacji Court Watch Polska.
W ciągu siedmiu lat blisko 2000 wolontariuszy dokonało ponad 34.000 obserwacji rozpraw oraz ponad 3.700 obserwacji infrastruktury sądów, dzięki czemu program obserwacji rozpraw Fundacji Court Watch jest największy na świecie, a organizacje międzynarodowe promują jego doświadczenia w innych krajach.
[perfectpullquote align=”full” bordertop=”false” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Fundacja Court Watch Polska zaprasza wszystkie osoby chętne do pozostania społecznym obserwatorem sądów na szkolenie, które odbędzie się 14 marca 2018 r. (środa) w godz. 11:00-12:30 w Centrum Wolontariatu, ul. Zwycięstwa 1/1. Szkolenie jest bezpłatne. Jednak obowiązują zapisy na stronie.[/perfectpullquote]Zebrane przez wolontariuszy dane są co roku analizowane, a następnie przedstawiane opinii publicznej w postaci raportu. Aby raporty były rzetelne, wszyscy wolontariusze Fundacji przechodzą szkolenie z zakresu podstaw wiedzy o strukturze organizacyjnej sądów, a także praw i obowiązków uczestników rozprawy.
Reprezentacja wolontariuszy w poszczególnych regionach kraju jest zróżnicowana. Kwestionariusze z województwa śląskiego w raporcie 2016/2017 stanowiły 9% z 2.825 obserwacji. W porównaniu z województwem małopolskim (40%) pozostawia to duży niedosyt danych.
Pełny Raport z Obywatelskiego Monitoringu Sądów 2016/2017 (pdf) Fundacja Court Watch Polska jest polską Organizacją Pożytku Publicznego. Za program Obywatelski Monitoring Sądów w 2016 roku Fundacja uzyskała Nagrodę „Dla Dobra Wspólnego” w kategorii „Dzieło” z rąk Prezydenta Andrzeja Dudy.
