Przepust syfonowy rzeki Kłodnicy pod Kanałem Gliwickim – rozwiązanie hydrotechniczne niespotykane w naszym kraju – działa niewiele ponad 30 km od Gliwic. Tutejsze Wody Polskie zakończyły właśnie kompleksowe prace remontowe tej interesującej budowli hydrotechnicznej.
Syfon Kłodnicy, jak również nazywa się to bezkolizyjne skrzyżowanie rzeki z Kanałem Gliwickim, zbudowany jest z trzech rur betonowych ułożonych pod dnem Kanału Gliwickiego, z których każda ma przekrój 3 m² i mierzy około 50 m długości.
Rozwiązanie to powstało w latach 30-tych XX wieku, równolegle z budową Kanału Gliwickiego – jedynej sztucznej drogi wodnej w kraju o funkcji transportowej. Wraz z przepustem syfonowym zbudowano także dwa odcinki nowego koryta rzeki Kłodnicy: przed i za syfonem. Po zakończeniu budowy bieg Kłodnicy został zmieniony i skierowany nowym korytem do przepustu.
Dzięki tej trójkanałowej konstrukcji żelbetowej wody rzeki bezkolizyjnie przepływają pod Kanałem Gliwickim.
Funkcjonujący nieprzerwanie od 80 lat przepust syfonowy wymagał remontu. Zadanie podzielono na dwa etapy, z których ostatni właśnie się zakończył. W ramach projektu pn. „Remont syfonu w km 6+700 rzeki Kłodnicy w mieście Kędzierzyn-Koźle – etap II” Wody Polskie przeprowadziły głównie prace związane z naprawą betonów konstrukcji syfonu.
W tym etapie remontu obiektu oczyszczono elementy konstrukcyjne oraz usunięto roślinność porastającą powierzchnię betonu. To zaś umożliwiło przegląd odkrytych elementów konstrukcyjnych i pozwoliło kolejno przystąpić do naprawy (reprofilacji) zużytych, uszkodzonych elementów żelbetowych wraz z koniecznymi uzupełnieniami zbrojenia.
Elementy betonowe zostały dodatkowo zabezpieczone powierzchniowo. W czasie realizacji zadania renowację przeszły skarpy brzegowe.
I etap tego samego projektu gliwickie Wody Polskie przeprowadziły jesienią ubiegłego roku. Wówczas wymieniono ściankę szczelną wraz z zasuwą wrzecionową, zamontowano nową balustradę oraz podest obsługowy, wykonano również montaż tymczasowych ścianek szczelnych, wygradzających poszczególne fragmenty konstrukcji. Przepust syfonowy nie zaburza ciągłości morfologicznej cieku, zatem również organizmy żyjące w rzece mogą swobodnie migrować. Koszt wykonanych prac remontowych obiektu to ponad 2,8 mln zł brutto.
Zgodnie z literaturą przedmiotu przepusty syfonowe w Polsce stosowano niezwykle rzadko. Bezkolizyjnych krzyżówek cieków można zliczyć zaledwie kilka w całym kraju. Najbliższy rozwiązaniu zastosowanemu dla skrzyżowania wód rzeki Kłodnicy i Kanału Gliwickiego wydaje się syfon potoku Flis na Kanale Bydgoskim.
(żms)/PGW Wody Polskie RZGW Gliwice
fot. PGW Wody Polskie RZGW Gliwice
