„Eutanazja” chorych psychicznie Ślązaków podczas akcji „T4”. Nowa wystawa i wykłady w DPŻG

Budynek C16 byłego ośrodka uśmiercania w ramach akcji T4 w Pirna-Sonnenstein, gdzie w piwnicy znajdowała się komora gazowa. Zdjęcie wykonane w 1994 roku (fot. Stiftung Sächsische Gedenkstätten / Gedenkstätte Pirna-Sonnenstein)

Wystawa „Zapomniane ofiary nazistowskiej eutanazji – mord na pacjentach śląskich zakładów leczniczych w latach 1940–1945” przypomni o jednej z najbardziej brutalnych akcji nazistowskiego reżimu polegającego na eksterminacji chorych psychicznie na Śląsku w ramach tzw. eutanazji („Aktion T4”).

W dwujęzycznej ekspozycji, składającej się z 20 paneli wystawienniczych zostało przedstawione tło ideologiczne czystości rasy, kolejne etapy wdrażania projektu eksterminacji chorych, aż po decyzje o ich fizycznej likwidacji jako „niegodnych życia”.

[perfectpullquote align=”full” bordertop=”false” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Większość śląskich ofiar akcji została uśmiercona w komorach gazowych w zakładzie Pirna-Sonnenstein w Saksonii.[/perfectpullquote]

22 marca o godzinie 17:00 w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich nastąpi otwarcie wystawy, której będą towarzyszyć dwa okolicznościowe wykłady. Dr Dietmar Schulze przedstawi szczegóły Akcji T4 na terenie Śląska, natomiast Hagen Markwardt opowie o działalności saksońskiego Miejsca Pamięci Pirna-Sonnenstein, gdzie powstała wystawa. Całość spotkania poprowadzi dr hab. Grzegorz Bębnik z IPN, oddział w Katowicach.


Historia morderstw na pacjentach śląskich zakładów opiekuńczych, podjętych w ramach akcji »T4« nie była dotychczas szerzej prezentowana; na tym tle nowatorska jest zarówno sama wystawa, jak i badania dr Dietmara Schulze.

Co ważne, a często przeoczane; istnieje bezpośredni związek pomiędzy rozpoczętą w 1939 r. eutanazją a późniejszym »ostatecznym rozwiązaniem«

– mówi dr hab. Grzegorz Bębnik.

– Odpowiedzialni za funkcjonowanie obozów zagłady w Sobiborze, Bełżcu czy w Treblince pierwsze doświadczenia w masowym zabijaniu zdobywali bowiem właśnie podczas »T4« – dodaje naukowiec.

Od 22 marca, w związku z otwarciem wystawy, w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich nabyć będzie można książkę Götza Aly „Obciążeni. „Eutanazja” w nazistowskich Niemczech” opublikowaną przez Wydawnictwo Czarne. Książka w niższej niż okładkowa cenie (30 zł) dostępna jest do końca trwania wystawy – 28 kwietnia 2019 r.

Wernisaż wystawy: piątek, 22 marca 2019, Dom Pamięci Żydów Górnośląskich (ul. J. Poniatowskiego 14), godzina 17:00. Wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona.

(żms)/Muzeum w Gliwicach